როგორ ვიმუშაოთ 8 საათზე ნაკლები?
სამუშაოების უმეტესობა საქართველოში და მთელ მსოფლიოშიც 40 საათიან სამუშაო კვირას, ანუ 8 საათიან სამუშაო დღეს გულისხმობს. ხშირ შემთხვევაში ეს მინიმალური დროა და ბევრი ჩვენგანი სამსახურში მეტ დროსაც კი ატარებს.
საიდან გაჩნდა 8 საათიანი სამუშაო დღე? საქმე იმაშია, რომ მე-18 საუკუნის ბოლოს, როცა ქარხნებს რაც შეიძლება მეტი პროდუქცია უნდა ეწარმოებინათ, მუშები, როგორც წესი, დღეში 10-16 საათს მუშაობდნენ. მე-19 საუკუნის დასაწყისში გამოჩნდა მამაცი ადამიანი რობერტ ოუვენი, რომელმაც ბრძოლა გამოუცხადა ადამინების ექსპლუატაციას. მისი სლოგანი იყო: 8 საათი მუშაობა, 8 საათი დასვენება, 8 საათი ძილი.
გამოდის რომ, 8 საათიანი სამუშაო დღე სხვა არაფერია, თუ არა ორ საუკენეზე მეტი ხნის წინ დაკანონებული ნორმა. რამდენად ეფექტიანია ეს ნორმა? შეიძლება ჩვენ 8 საათს და მეტსაც კი ვატარებთ სამსახურში, მაგრამ რეალურად რამდენ ხანს ვმუშაობთ?
სინამდვილეში ნახევარი დღე, ანუ 4 საათი (შესვენებმადე) ჩვენ გადაბმულად მუშაობა არ შეგვიძლია. ალბათ გსმენიათ, რომ მაგალითად ტვინის შტურმის სესია 2 საათზე მეტი არ უნდა გაგრძლედეს, რადგან ამ დროის შემდეგ იდეები აღარ მოდის.
საქმე იმაშია, რომ ჩვენი ტვინი ასეა მოწყობილი – რაიმე საქმეზე კონცეტრირება მხოლოდ 90-120 წუთის მანძილზე შეგვიძლია, მაგრამ არა უმეტეს, შემდეგ კი მინიმუმ 20 წუთიანი დასვენება გვჭირდება.
ამიტომ, თანამედროვე მკვლევარების აზრით შრომის ორგანიზება უფრო მართებულია 90 წუთიან სესიებად დაიყოს. ვმუშაობთ 90 წუთი, ვისვენებთ 20, და ა.შ. შესაბამისად იდეალური სამუშაო დღე 7 საათიანი გამოდის, ოთხი 90 წუთიანი სამუშაო სესიითა და სამი 20 წუთიანი დასვენებით.
სანამ ეს ცვლილება ჩვენს შრომით ხელშეკრულებებში აისახება, ჩვენ თავად შეგვიძლია ვმართოთ დრო იმისთვის, რომ რეალურად უფრო ეფექტიანად შევძლოთ ჩვენზე დაკისრებული ამოცანების შესრულება. აი რა შეიძლება გავაკეთოთ:
- დავყოთ სამუშაო დღე 90 წუთიან სესიებად. ეს ნიშნავს, რომ დღეში ჩვენ შესაძლებლობა გვექნება ვკონცეტრირდეთ 4 ან 5 ამოცანაზე და ბევრად ეფექტიანად გადავჭრათ ისინი.
- 20 წუთიანი შესვენებები გამოვიყენოთ დასვენებისთვის. ხშირად ჩვენ გვგონია, რომ ვისვენებთ, მაგრამ ან ისევ ვმუშაობთ, ან რაიმე აქტიურ საქმიანობას ვეწევით. უმჯობესია 20 წუთი, რომელიც ჩვენს ტვინს ძალების აღდგენაში უნდა დაეხმაროს, ნამდვილად დავისვენოთ. მაგალითად: წავიკითხოთ, ჩავთვლიმოთ, წავიხემსოთ, გავისეირნოთ და სხვა.
- სწორად დავსვათ პრიორიტებები. ჩვენ ხშირად არ ვასრულებთ ამოცანებს, რომლებიც მნიშვნელოვანია, მაგრამ მისი შესრულების ბოლო ვადა არ არის დათქმული. ამიტომ ასეთ საქმეებ უმჯობესია თავად მივანიჭოთ ვადები.
- არ ვიმუშაოთ არა სამუშაო საათებში. დღეს, როდესაც ყველა ჩვენი “გაჯეტი” მუდმივად გვატყობინებს ახალი შეტყობინების მიღებას, ეს ძალიან რთული ამოცანაა. ჩვენ მთელი დღის მანძილზე დროდადრო ვუბრუნდებით სამუშაოს, რაც ჩვენს დასვენებას ნაკლებად ეფექტიანს ხდის. სასარგებლო ჩვევა, რომელიც შეგვიძლია გამოვიმუშაოთ, არა სამუშაო დროს ყველა შეტყობინების გამორთვაა.
ასე რომ, შესაძლებელია ვიმუშაოთ ნაკლები, მაგრამ ვიყოთ უფრო ეფექტიანები.
შედეგიან სამუშაო დღეებს გისურვებთ!